Ховд аймгийн Мянгад сум,
Увс аймгийн Өмнөговь, Өлгий
сумын нутгийг дамнан орших үзэсгэлэнт сайхан байгальтай, бие даасан томоохон
нуруу юм. Алтанхөхий уул Алтны эх хэмээх газар Алтанхөхий хайрханы баруун
энгэр, Ховд голын хөндийд оршдог байна.
Төрийн тахилга тайлахаас бусад үед гадаад,
дотоодын иргэд төдийлөн очоод байдаггүй байжээ. Өөрөөр хэлбэл, дөрвөн улирлыг
дамнан нүүдэллэх нутгийн малчдаас өөр хүний хөл хүрээгүй газар гэж хэлж болно. Нутгийн
ардууд Алтан Хөхий уулыг 1761 оноос хойш өнөөг хүртэл жил бүр тахиж ирсэн
хамгийн эртний тахилгат уулын нэг юм. 2005 оны 3 дугаар сарын 30-нд
Ерөнхийлөгчийн 44 дүгээр зарлигийг гаргуулан Алтан Хөхий уулыг төрийн
тахилгатай уул болгожээ.
Алтны эхийн ойролцоо мөөг, сонгино зэрэг хүнсэнд
хэрэглэдэг ургамлаас гадна хүний нүдэнд тэр бүр өртөөд байдаггүй жамъянмядаг,
вансэмбэрүү, алтангагнуур, гишүү балчирган зэрэг ховор төрлийн ургамал ургадаг.
Ууландаа гөрөөс, янгир, аргаль гэх мэтийн ховор амьтад идээшилдэг. Алтанхөхий уулыг
төрийн тахилгатай болгосноос хойш хэдэн жил өнгөрчээ. Нутгийн иргэд Алтанхөхий
уулыг эрт дээр үеэс шүтэн биширч, өглөө бүр сүүнийхээ дээжийг өргөсөөр иржээ.
Тэд сайн сайхан амьдарч яваагаа хайрхантай холбон тайлбарладаг. Мөн Алтанхөхий
уулын эзэн савдгийг хилэгнүүлэх вий хэмээн идээний дээжээ байнга өргөдөг.
Алтанхөхий уул алс холоос сүр бараатай харагдана. Нохой гаслам халуунд ч Ханхөхий
уулын орой цагаан малгай “өмссөн” мэт байх нь гайхалтай. Уг нутаг хөрсөн дороо
үнэт эрдэнэ нуусан гэдгийг нутгийн ард мэддэг байсан тул Алтны эх хэмээн
нэрлэсэн талаар нутгийн хөгшид ярьдаг байна. Мөн хайрхныг Алтанхөхий хэмээн
нэрлэсэн нь санаандгүй тохиолдол биш байж болох юм.
Алтанхөхий уулыг 2005 оны 3-р сарын 30-нд Ерөнхийлөгч Н.Багабандийн 44 тоот зарлигаар "Төрийн тахилгат уул" болгож, анхны тахилгыг 2005 онд болжээ.
