Хөвсгөл аймгийн
Баянзүрх сумын төвөөс 40-50км зайд гурван талаараа уулаар, нэг талаараа голоор
хүрээлэгдсэн Бичигт булаг хэмээх нутаг бий. Голын доод дэнжид эрэг рүү түрж
орсон хаднаа улаан зосоор зурсан хэдэн арван зураг байгаа.
Үүнийг анх 1961
онд угсаатан зүйч Т.Бадамхатан нээн илрүүлж шинжлэх ухааны эргэлтэнд оруулсан
бөгөөд дараа нь судлаачид хуулбархийн нийтэлж байжээ. Хаднаа хүнийг дүрсэлсэн
нь нэлээд тоотой. Нэгэн хаднаа урт хөлөө алцайн зогсоод нэг гараа унжуулж нөгөө
гараа тохойгоороо нугалсан өргөсөн хүний дүрс байна. дээд талаар нь хоёр
хөндлөн зураас татаж, хоёр дугуй толбо, шувууны дүрс зуржээ.
Хажууд нь
зурсан зураг ихээхэн сонирхол татдаг бөгөөд шувууны дүрсний хажууд дээд тал нь
онгорхой дөрвөлжин хүрээн дотор арван цуг зуржээ. Доод талд нь нэг гартаа саваа
мод барьж нөгөө гараа хажууд байгаа морь руу сунгасан хүнийг дүрсэлжээ.
Эдгээрийн баруун талд нь нэг морь, гар гараасаа хөтлөлцсөн гурван хүнийг хөлийг
нь алцайлгасан байдалтай зурсан байх ба доор нь мөн тийм хоёр хүнийг дүрсэлжээ.
Баруун захад нь нохой, амьтад, янгир, шувууны зураг байна. Эндэхийн хаднаа бас
ар араасаа явж байгаа янгир руу хоёр талаас нь нум сум онилж байгаа хоёр хүн,
өөр нэгэн хүний зураг, хөлийг дөрвөлжин хэлбэртэй дүрсэлсэн янгир мэт тамга,
хэрээ тэмдэг, цуварч зогссон дөрвөн амьтан, хоёр янгир руу нум сум харваж
байгаа хүн, янгир, гараа алдлан зэрэгцэн зогссон хүний дүрс, тэгш өнцөгт хүрээ
бүхий цэгнүүд (түүний дээд өнцөгт толбо, хэрээс зэргийг дүрсэлсэн), дөрвөн
амьтан, нэг буга, эдгээрийн баруун талд хүн, хэрээс тэмдэг, тоймлон зурсан
амьтан, зэрэгцээ хоёр хүний дүрс, дотроо цэг бүхий дөрвөлжин хүрээ, түүний
дотор гар гараасаа барилцсан хүмүүсийн дүрс, бас цуваа цэг бүхий дөрвөлжин
хүрээ, зүүн талд нь хоёр хүний дүрс, таван хэрээс тэмдэг, ан амьтдыг тус тус
зурсан байна. монгол орны зарим аймгийн нутгаас түгээмэл олддог хүрэл зэвсгийн
үеийн улаан зосон зурагтай сэдэв, зохиомж, зурсан байдал, хэв маяг нь адил
байгаа нь уг хадны зургийг хүрэл зэвсгийн үед холбогдохыг харуулна.
